Frozen shoulder


Wat is het?

Een frozen shoulder is een aandoening waarbij er een spontane onsteking en inkrimping optreedt van het schouderkapsel. Het schouderkapsel (met slijmvlies) is een dunne laag rondom het gewricht die instaat voor de aanmaak en bijhouden van het gewrichtsvocht. Een frozen shoulder kent klassiek 3 fases. In de 'bevriezende fase' ontstaat er (meestal hevige) schouderpijn door de kapselontsteking en zal de schouder beginnen verstijven, vervolgens zal in de 'bevrozen fase' de pijn spontaan afnemen, maar blijft de schouder wel nog stijf. In de laatste fase,  de 'ontdooiingsfase' is er meestal weinig tot geen pijn meer en wordt de schouder spontaan terug soepel. Bij het overgrote deel van de patiënten zal een frozen shoulder spontaan genezen, maar dit duurt gemiddeld 1-1.5j en soms zelfs tot 3j.

Oorzaken

  • Idiopathisch: De frozen shoulder ontstaat spontaan, zonder duidelijk uitlokkende oorzaak. Mensen met suikerziekte, schildklierproblemen of neurologische afwijkingen hebben meer kans om een frozen shoulder te krijgen.
  • Post-traumatisch: Er kan een frozen shoulder optreden na een trauma. Hierbij is het niet noodzakelijk dat het trauma ook een structureel letsel (bvb scheur van pees of labrum).
  • Postoperatief: Er kan een frozen shoulder optreden na een schouderoperatie. De kans is neemt toe bij ingrepen waarbij er een verlengde immobilisatie nodig is.

Klachten

Een frozen shoulder veroorzaakt hevige pijn thv de schouder, meestal thv de buitenzijde of voorzijde. Er kan ook uitstraling zijn naar de bovenarm. Er is meestal ook nachtelijke pijn.

Naast de pijn, is er ook een verstijving van de schouder.

Diagnose

De diagnose wordt vooral gesteld op basis van het klachtenpatroon en het klinisch onderzoek, met de combinatie van verstijving van de schouder en pijn bij eindstandige bewegingen. 

Behandeling

De behandeling is afhankelijk van in welke fase de frozen shoulder zich bevindt. Hierbij dient te worden opgemerkt dat een frozen shoulder ook vanzelf zal genezen, ook als er geen behandeling wordt toegepast. Dit kan echter 1-1.5 jaar en soms zelfs tot 3 jaar duren. Geduld is bij de behandeling van een frozen shoulder dus van groot belang. 

In de eerste fase, de bevriezende fase, is het de bedoeling om de pijn onder controle te krijgen. Dit kan gebeuren door middel van medicatie (pijnstillers en/of ontstekingsremmers). Meestal zal dit echter onvoldoende beterschap geven en dient er te worden overgegaan tot een intra-articulaire cortisone infiltratie. Als de infiltratie onvoldoende effect heeft gegeven, kan worden overgegaan tot een distentie artrografie. Dit is een behandeling waarbij het schouderkapsel geleidelijk aan wordt opgeblazen/uitgerokken door een injectie met onder andere cortisone en lokale verdoving. Aansluitend dient er gestart te worden met kinesitherapie. 

In de 2e en 3e fase, als de pijn begint af te nemen, moet het schouderkapsel geleidelijk aan gestretcht worden tot de schouder terug volledig soepel is. DIt gebeurt best met behulp van kinesitherapie. Hierbij is het belangrijk dat er binnen de pijngrens gewerkt wordt. 

Als er na meer dan 1 jaar, ondanks deze behandelingen, geen progressie optreedt van de frozen shoulder, kan er worden overgegaan tot een operatieve behandeling. Deze bestaat uit het losmaken van het schouderkapsel via een kijkoperatie en wordt artroscopische artrolyse genoemd. Dit is echter geen wonderoplossing en ook na de ingreep zal er nog steeds pijn en stijfheid zijn, hetgeen nog meerdere maanden revalidatie vergt.